Ενδιάμεσο Άρθρο Συμπερασμάτων για τα Αποτελέσματα Δοκιμών του WP3

Το εκπαιδευτικό παιχνίδι Leftover Challenge δοκιμάστηκε σε πέντε σχολεία και εκπαιδευτικά κέντρα στην Ευρώπη: στο “Vespucci-Capuana-Pirandello” στην Ιταλία, στο σχολείο Conil στο Βουκουρέστι, στο δημοτικό σχολείο Draga Bajca στη Σλοβενία, στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Ναυπλίου στην Ελλάδα και στο Teen Club Leeuwarden στην Ολλανδία. Οι μαθητές, ηλικίας 8 έως 12 ετών, συμμετείχαν σε συνεδρίες που κάλυπταν τις τρεις βασικές ενότητες του παιχνιδιού:

1. Υπολογισμός του Αποτυπώματος ενός Τροφίμου (Μαθηματικά)
2. Το Ταξίδι ενός Τροφίμου (Γεωγραφία/Γραπτός Λόγος)
3. Πώς είναι ένα “Τυπικό” Καρότο ή Αγγούρι; (Ιστορία/Καλλιτεχνικά)

Ιταλία – Σχολείο Vespucci-Capuana-Pirandello

Οι μαθητές έδειξαν μεγάλο ενθουσιασμό και οι εκπαιδευτικοί παρείχαν διαρκή υποστήριξη κατά τη διάρκεια της συνεδρίας. Αν και οι περισσότεροι μαθητές ανταποκρίθηκαν καλά, η Ενότητα 2 αποδείχθηκε η πιο απαιτητική, ιδιαίτερα στην αναγνώριση χωρών στον χάρτη. Οι εκπαιδευτικοί βοήθησαν τους μαθητές να ξεπεράσουν τις δυσκολίες. Ο ποικιλόμορφος πληθυσμός του σχολείου δημιούργησε ένα περιβάλλον ένταξης, ενισχύοντας τις ομαδικές συζητήσεις. Στο τέλος του παιχνιδιού, οι μαθητές μοιράστηκαν ουσιαστικούς προβληματισμούς και έδειξαν κατανόηση βασικών ζητημάτων όπως η ρύπανση και η σπατάλη τροφίμων. Πρότειναν πρακτικές λύσεις όπως η αγορά τοπικών προϊόντων, η αποφυγή υπερκατανάλωσης, το περπάτημα ή το ποδήλατο για μείωση της ρύπανσης και η μείωση της σπατάλης νερού. Τα σχόλια ήταν ιδιαίτερα θετικά, με τους μαθητές να βρίσκουν το παιχνίδι διασκεδαστικό και εύκολο στην παρακολούθηση.

Ρουμανία – Σχολείο Conil, Βουκουρέστι

Δεκαέξι μαθητές συμμετείχαν σε μια πολύ ζωντανή συνεδρία, όπου δοκιμάστηκαν και οι τρεις ενότητες. Οι μαθητές κατανόησαν γρήγορα τον σκοπό του παιχνιδιού και αντέδρασαν θετικά στα οπτικά στοιχεία, ιδιαίτερα στις πολύχρωμες κάρτες τροφίμων. Απόλαυσαν τη διαδραστική διαδικασία – όπως το κόψιμο και η χρήση των καρτών – η οποία ενίσχυσε την κατανόηση των εννοιών.

Στην ενότητα των μαθηματικών, οι μαθητές προτίμησαν να χειρίζονται τις κάρτες αντί να γράφουν στις φύλλες εργασίας. Ωστόσο, λόγω περιορισμένου χώρου, οι εκπαιδευτικοί τους ζήτησαν να γράψουν απαντήσεις, γεγονός που μείωσε ελαφρώς τον διαδραστικό χαρακτήρα. Προτάθηκε η χρήση επαναχρησιμοποιήσιμων υλικών όπως πλαστικοποιημένα φύλλα ή πίνακες με μαρκαδόρους, καθώς και μαγνητικές κάρτες αριθμών, για να ενισχυθεί η συμμετοχή και να μειωθεί η κατανάλωση χαρτιού.

Η Ενότητα 2 προκάλεσε βαθιές συζητήσεις για τα παγκόσμια συστήματα τροφίμων και τη διττή φύση των προϊόντων (τοπικά και εισαγόμενα). Οι μαθητές δυσκολεύτηκαν να εντοπίσουν χώρες και να κατανοήσουν την προέλευση των τροφίμων, καθώς πολλά φρούτα και λαχανικά είναι ευρέως διαθέσιμα στη Ρουμανία. Οι εκπαιδευτικοί πρότειναν επανασχεδιασμό του χάρτη με περισσότερες εμπορικές διαδρομές και πιο ευκρινή γεωγραφικά σημεία.

Εμφανίστηκαν επίσης δυσκολίες στην Ενότητα Ιστορίας/Καλλιτεχνικών, κυρίως στη διάκριση μεταξύ ατελών και χαλασμένων τροφών. Ωστόσο, η συνεδρία χαρακτηρίστηκε από περιέργεια, γέλιο και ενεργή συμμετοχή. Οι μαθητές έδειξαν σαφή κατανόηση των περιβαλλοντικών θεμάτων, επιβεβαιώνοντας την εκπαιδευτική αξία του παιχνιδιού.

Σλοβενία – Δημοτικό Σχολείο Draga Bajca

Το παιχνίδι δοκιμάστηκε με μαθητές 11–12 ετών στο μάθημα Οικιακής Οικονομίας, στο πλαίσιο πανεπιστημιακής πρωτοβουλίας. Αν και δεν εφαρμόστηκε το διεπιστημονικό πλαίσιο όπως σχεδιάστηκε, και οι τρεις ενότητες δοκιμάστηκαν επιτυχώς. Οι μαθητές είχαν ήδη γνώσεις για τη διατροφή και τη σπατάλη τροφίμων, γεγονός που τους βοήθησε να εμπλακούν ευκολότερα.

Η Ενότητα 2, σχετικά με τα ταξίδια των τροφίμων, εκτιμήθηκε ιδιαίτερα, καθώς ανέδειξε την πολυπλοκότητα των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων. Ωστόσο, οι μαθητές δυσκολεύτηκαν να κατανοήσουν τη λογική πίσω από τις τιμές του ανθρακικού αποτυπώματος και τις αξιολογήσεις γεύσης. Επίσης, κάποιοι αμφισβήτησαν την αξιολόγηση των καρτών, π.χ. γιατί οι μπανάνες από τη Νότια Αμερική έχουν μικρότερο αποτύπωμα από τις ντομάτες της Μεσογείου.

Πολλοί θεώρησαν ότι οι εικονογραφήσεις δεν ήταν επαρκώς σαφείς και πρότειναν τη χρήση πραγματικών φωτογραφιών. Μερικοί μεγαλύτεροι μαθητές βρήκαν τη δραστηριότητα ζωγραφικής παιδική, ενώ άλλοι την αξιοποίησαν δημιουργικά. Το πρωτότυπο θεωρήθηκε κατάλληλο, αλλά κρίθηκε απαραίτητη η παροχή σαφών οδηγιών και βελτιωμένου οπτικού σχεδιασμού.

Ελλάδα – 4ο Δημοτικό Σχολείο Ναυπλίου

Μαθητές ηλικίας 8 έως 12 ετών συμμετείχαν στη δοκιμή του πλήρους παιχνιδιού και παρέμειναν ενθουσιασμένοι και αφοσιωμένοι σε όλη τη διάρκεια. Η Ενότητα 1 (Μαθηματικά) ήταν ιδιαίτερα ευχάριστη· οι μαθητές κατανόησαν γρήγορα τους υπολογισμούς, με κάποιες υπενθυμίσεις για τις έννοιες του ανθρακικού αποτυπώματος και της επεξεργασίας τροφίμων. Η Ενότητα 2 (Γεωγραφία/Γραπτός Λόγος) ήταν πιο δύσκολη, ειδικά για τους μικρότερους μαθητές, που δυσκολεύτηκαν με τον προσανατολισμό και τον εντοπισμό της Ελλάδας. Οι εκπαιδευτικοί πρότειναν σαφέστερο σχεδιασμό του χάρτη και περισσότερη καθοδήγηση.

Η Ενότητα 3 (Ιστορία/Καλλιτεχνικά) ήταν ευχάριστη και εύκολη στην κατανόηση, με τους μαθητές να αναγνωρίζουν γρήγορα τις διαφορές μεταξύ τυπικών και μη τυπικών τροφίμων. Οι περισσότεροι μαθητές προτίμησαν τις Ενότητες 1 και 3 και εξέφρασαν ενθουσιασμό για μελλοντικό ξαναπαίξιμο του παιχνιδιού.

Ολλανδία – Teen Club Leeuwarden

Στην Ολλανδία, η ομάδα 8D πραγματοποίησε μια πιλοτική συνεδρία στο Teen Club Leeuwarden. Η συμμετοχή ήταν προαιρετική, οπότε ενθαρρυνθήκαμε να φέρουμε “παρακινήσιμα” κεράσματα – συγκεκριμένα σοκολάτα, που επίσης εμφανίζεται στο παιχνίδι. Αυτή η προσέγγιση ήταν αποτελεσματική, καθώς καταφέραμε να δοκιμάσουμε το παιχνίδι με 14 παιδιά. Το παιχνίδι έγινε γρήγορα κατανοητό από τους συμμετέχοντες. Ωστόσο, η άσκηση ζωγραφικής θα μπορούσε να γίνει πιο απαιτητική για παιδιά άνω των 10 ετών. Ενδιαφέρον είναι ότι η άσκηση γεωγραφίας αποδείχθηκε λιγότερο απαιτητική εδώ σε σχέση με άλλες χώρες. Τα παιδιά απόλαυσαν τη συνεδρία και εξέφρασαν ενδιαφέρον να συμμετάσχουν και σε μελλοντικές φάσεις δοκιμών, όπως το Πρωτότυπο 2 ή άλλα έργα.